Browar Pomorski - („Czy wiesz, że…?” #13)
Toruńskie tradycje browarnicze sięgają XV wieku. Dzisiaj zabierzemy Was jednak w nieco mniej odległą podróż w czasie. Opowiemy historię chluby przedwojennego Podgórza – Browaru Pomorskiego.
Za czasów powstawania browaru Podgórz nie był administracyjną częścią Torunia. Początek lat 60. XIX wieku był dla miasteczka okresem dynamicznego rozwoju. Miało to związek z oddaniem do użytku linii kolejowej Berlin-Warszawa w 1862. Rok wcześniej George Thoms – Niemiec, który przyjechał z położonego kilkadziesiąt kilometrów w stronę stolicy Skępego – założył tam wytwórnie piwa. Kilkanaście lat później przekazał kierowanie zakładem swojemu synowi Karlowi Ernestowi. Ten mocno przyczynił się do jego rozwoju. W latach 1905-1906 rozbudował browar, który zajmował wówczas większą część podgórskiego rynku.
Wraz z zakończeniem I wojny światowej zakład zmienił właściciela. Po krótkim epizodzie Jana Abramowicza w roli zarządcy, przedsiębiorstwo kupił reemigrant ze Stanów Zjednoczonych Józef Chronowski. To on nadał przedsiębiorstwu nową nazwę – Browar Pomorski. Zmodernizował zakład, dzięki czemu produkcja wzrosła aż czterokrotnie. Rok przed wybuchem II wojny światowej Podgórz stał się administracyjną częścią Torunia, a firma była drugim co do wielkości pracodawcą dzielnicy zaraz po kolei. Rosnące zagrożenie konfliktem zbrojnym spowodowało wyjazd Chronowskiego z powrotem za ocean.
Teren browaru wszedł pod zarząd niemiecki. W styczniu 1945 roku wycofujący się z miasta okupanci niszczyli strategiczne punkty infrastruktury. Dwa wagony wypełnione trotylem zostały wbrew poleceniom przetransportowane na bocznicę browaru przez polskich kolejarzy. 24 stycznia w niewyjaśnionych okolicznościach uległy eksplozji zabijając 31 osób. Ucierpiało także 240 okolicznych budynków – w tym obiekt zakładu. Po wojnie nie został odbudowany. Teren po browarze przekształcono w niewielki park, gdzie we wrześniu 2011 odsłonięto kamień poświęcony poległym mieszkańcom, a także tablicę informacyjną dotyczącą dawnej działalności zakładu.
Sztandarowymi produktami przedsiębiorstwa były piwa: Śmietanka Pomorska, Koźlak oraz Karamel Pomorski. Do ich wytwarzania wykorzystywano najlepsze lubelskie słody i kujawski jęczmień. Oprócz napojów alkoholowych produkowano również wody i lemoniady. Dzisiaj w Browarze Staromiejskim Jan Olbracht można skosztować pszeniczne piwo Śmietanka Toruńska, które swoją nazwą nawiązuje podgórskiego specjału.
