Toruń w Hanzie - („Czy wiesz, że…?” #19)
Spacerując po Starówce, w oczy łatwo rzucają się emblematy miast rozciągnięte wzdłuż ulicy Szerokiej. Nie są one dziełem przypadku. Nawiązują do naszej bogatej handlowej historii. Dzisiaj przypomnimy Wam o udziale Torunia w Hanzie.
Hanza to związek miast handlowych Europy Północnej z czasów średniowiecza. Głównym celem organizacji było wzajemne wsparcie na polu ekonomicznym, utrudniając pracę kupcom z miejsc niezrzeszonych. Miała ogromny wpływ na rozwój tej części kontynentu. Stanowiła realną siłę polityczną, a niekiedy nawet przystępowała do wojen. W języku niemieckim słowo „Hanse” pierwotnie oznaczało grupę, wspólnotę, gromadę, a od XIII wieku zaczęto nazywać tak wspólnoty podróżujących kupców. Za formalne narodziny właściwego związku uznaje się zjazd w Lubece w 1356 roku. Trzonem Hanzy w okresie największego rozkwity w XIV i XV wieku było około 70 miast.
W całej tej układance Toruń był dosyć ważnym ogniwem. Działania Hanzy wspierał już od XIII wieku. Rola naszego miasta polegała przede wszystkim na pośrednictwie handlowym. Przez miejski port przechodziło sukno, sól, wino czy korzenie importowane z Zachodu. W odwrotnym kierunku odpływały zboże, futra i towary leśne pozyskiwane w Prusach i na ziemiach polskich. W tamtym okresie toruńscy kupcy nawiązali kontakty handlowe ze Słowacją i brali czynny udział w eksporcie miedzi z tych terenów, co znacznie wzmocniło pozycję miasta w związku.
W 1259 roku w Toruniu powstały sukiennice, które dzisiaj są częścią Ratusza Staromiejskiego. To pierwsza i przez długi czas jedyna tego typu inwestycja na terenach Państwa Zakonu Krzyżackiego. Wbrew pozorom nie było to miejsce na kształt dzisiejszego centrum handlowego, a instytucja związana z wielkim, hurtowym handlem dalekosiężnym, przede wszystkim suknem. Przez miasto przepływały ogromne żaglowce hanzeatyckie w drodze do Brugii, Bergen, Lubeki, a nawet Londynu. Transporty odbywały się w konwojach eskortowanych przez uzbrojone jednostki z uwagi na zagrożenie atakiem piratów. W archiwach znaleźć można nawet pismo z 1280 roku wystosowane przez Radę Torunia do Rady Lubeki, w którym torunianie wyrazili gotowość do podjęcia wspólnych działań przeciwko nim. Z głębi Polski i Węgier tratwami przybywali flisacy, wioząc smołę, miód, dziegięć i wosk. Handel kwitł, a razem z nim rozwijało się miasto.
W 2007 roku na odcinku ulicy Żeglarskiej między Kopernika i Rabiańską odsłonięto „aleję gmerków”, upamiętniając najbardziej zasłużonych toruńskich kupców. Gmerki to znaki handlowe używane w średniowieczu, którymi owi kupcy oznaczali swoje towary. W 1998 roku Toruń został członkiem tzw. Nowej Hanzy zrzeszającej dziesiątki miast z 16 krajów Europy. Jej celem jest rozwój turystyki i handlu między nimi.
